Gospodarka po wyborach. Ekspert: Liczba dylematów i wyzwań jest ogromna.

W erze licznych kryzysów i radykalnej niepewności przed analitykami znajdują się szczególne wyzwania. Badacze reprezentujący dyscyplinę ekonomia i finanse są odpowiedzialni za rzetelne opisywanie stanu rzeczy, z megatrendami włącznie, porównywanie w czasie i przestrzeni, objaśnianie przyczyn i konsekwencji, niestronnicze wartościowanie, przewidywanie oraz proponowanie inteligentnych i akceptowalnych rozwiązań. Jak wobec tego obecną sytuację widzą eksperci?

Oczywiście wszystko jest bardziej skomplikowane niż myśli większość społeczeństwa. Od dziesięcioleci, jeśli nie od stuleci, liczni teoretycy ekonomii usiłują znaleźć "lek" na wzrost i rozwój ekonomiczny oraz efektywną politykę pieniężną i fiskalną. Liczba konkurencyjnych szkół i koncepcji ekonomicznych jest nadal znaczna, a na zakończenie sporów wcale się nie zanosi.

Czy nadchodzi, jak to ujęli analitycy z JP Morgan, zsynchronizowana recesja o globalnej skali? Dokąd zmierza gospodarka (i polityka) USA, Chin, Indii, Rosji, krajów Unii Europejskiej, w tym Niemiec? Jakie są krótko i średnioterminowe perspektywy gospodarki w Polsce? Pytania można mnożyć. W tym kontekście istotne jest przede wszystkim udzielenie rzetelnej odpowiedzi na pozornie banalne pytanie: jak jest? Dobrze byłoby stworzyć możliwie zobiektywizowany, swego rodzaju "raport/audyt otwarcia". Jedno to analiza i ocena przeszłości, drugie — zapewne ważniejsze — projektowanie przyszłości, zdefiniowanie "mapy drogowej".  

Do osiągnięcia tzw. celu inflacyjnego NBP (2,5%+/-1) jeszcze daleko. Tak samo do podwyższenia szczególnie ważnej stopy inwestycji. Osobny problem to budżet na rok 2024, z deficytem przekraczającym 3% PKB, a także wielkość polskiego zadłużenia i koszty jego obsługi. Namysłu i rozwagi wymaga podejście do programów społecznych oraz do struktury pozostałych wydatków budżetowych (obronność, ochrona zdrowia, edukacja, nauka, kultura). 

Ważne będzie bez wątpienia, choćby w kontekście sytuacji demograficznej w naszym kraju, zdefiniowanie racjonalnej polityki imigracyjnej oraz zadbanie o nasze relacje z Unią Europejską. Szybki dostęp do środków z Krajowego Planu Odbudowy i pozostałych środków unijnych jest konieczny i możliwy. Na tej liście priorytetów nie może oczywiście zabraknąć przyjaznej, nie tylko fiskalnej, polityki wobec mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Inna sfera to spółki skarbu państwa, jeszcze inna, równie ważna, to relacje między rządem centralnym a samorządami regionalnymi i lokalnymi. 

Silnego, bezpiecznego, budzącego zaufanie państwa, a także solidnych instytucji i efektywnej, nowoczesnej gospodarki nigdy dość.  Jedno jest pewne: uznanych praw i zasad ekonomii nie wolno lekceważyć.