Artykuł ekspercki autorstwa dr. hab. Artura Kozłowskiego z WSB w Gdyni.

Ekspert: czego możemy się spodziewać po spotkaniu Biden-Putin?

15 czerwca 2021

Spotkanie dwóch liderów reprezentujących odmienne systemy wartości, ale tak samo afirmujących swoje przywództwo na arenie światowej, to zderzenie kontrastów niczym wody z ogniem.

16 czerwca w Szwajcarii spotkają się prezydenci Stanów Zjednoczonych i Rosji. Jest to pierwsze, formalne spotkanie Joe Bidena z Władimirem Putinem od objęcia urzędu prezydenckiego przez amerykańskiego demokratę. Chociaż nie należy spodziewać się ogłoszenia kluczowych decyzji, to jednak spotkanie to może na kilka najbliższych lat wytyczyć sposób działania Rosji na arenie międzynarodowej.

Kto stoi po obu stronach tego konfliktu?

Z jednej strony mamy Władimira Putina, który od 21 lat jest u sterów władzy w Rosji. W tym czasie skonsolidował system autokracji personalistycznej, osiągnął wyjątkowy poziom manipulacji opinii publicznej w kraju, a poprzez cyberataki próbuje wpływać na wybory polityczne państw zachodnich, w tym Stanów Zjednoczonych. Utrzymanie władzy wspomagane jest przez patetyczno-populistyczne działania, które mają służyć zdobywaniu popularności w społeczeństwie, kosztem nie tylko reform, ale i stosunków z innymi państwami.

Rosja często występuje na arenie międzynarodowej w kontrze do Zachodu w sposób ukryty - cyberataki, ingerencje w wybory i referenda w poszczególnych zachodnich państwach zachodnich - jak i jawny, by poprzez destabilizację forsować swoje interesy kosztem lokalnych społeczności - mówi Artur Kozłowski, ekspert WSB.

Z drugiej strony, w rozmowach występuje Joe Biden, który swą chwalebną ścieżką pełnienia wybieralnych funkcji senatora, a za czasów Baracka Obamy także wiceprezydenta, próbuje pokazać światu, że Ameryka wraca do roli partnera, któremu można ufać - w przeciwieństwie do egoistycznej postawy "America First" byłego prezydenta, Donalda Trumpa.

Tym samym spotkanie Biden-Putin nie jest tylko przestrzenią do bilateralnych uzgodnień, ale komunikatem do świata, dającym podstawy do projektowania krótko i średnioterminowych priorytetów obu liderów - wskazuje ekspert.

Jakie tematy mogą być podjęte podczas spotkania?

Lista bieżących rozbieżności między administracją Joe Bidena, a Rosją Putina nie jest krótka, a do tematów które amerykański prezydent może podnieść podczas spotkania należy zaliczyć:

konfrontacyjną postawę Rosji względem Stanów Zjednoczonych
aneksję Krymu przez Rosję i wrogie kontrolowanie zajętej części wschodniej Ukrainy
uchylanie się Rosji od odpowiedzialności za zestrzelenie cywilnego, malezyjskiego samolotu
kwestię białoruską z żądaniem uczciwych i demokratycznych wyborów
nielegalną i wrogą ingerencję Rosji w wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych
otwarte poparcie przez Rosję Donalda Trumpa
sprawę Aleksieja Nawalnego
dyskryminowanie przez rosyjską administrację nierosyjskich mediów społecznościowych
stacjonowanie amerykańskich żołnierzy w państwach byłego bloku wschodniego

Wiemy już, że ofiarą dziękczynną za spotkanie obu prezydentów jest zgoda amerykańskiej administracji na zniesienie sankcji na gazociąg Nord Stream II, a tym samym zgoda na dokończenie tego projektu. Z perspektywy państw Europy Środkowo-Wschodniej to wysoka cena za próbę nowego otwarcia w relacjach amerykańsko-rosyjskich, bo wiążąca się z możliwością szantażu energetycznego Rosji wobec Ukrainy i jednocześnie zniwelowaniem ekonomicznych skutków sankcji za zajęcie Krymu - wyjaśnia Artur Kozłowski.

To co powinno połączyć obu liderów, to obawa przed wymykającą się spod kontroli pozycją Chin na arenie międzynarodowej, która na różnych obszarach zagraża zarówno interesom Stanów Zjednoczonych, jak i Rosji. Państwa, które kiedyś definiowały dwubiegunowy porządek świata, chociaż nadal dysponują potężnym potencjałem, uświadomiły sobie, że nie są już w stanie w pełni realizować swych interesów, a do ich forsowania potrzebują sojuszników. Bez sprzymierzeńców ich oddziaływanie napotyka na poważne ograniczenia.

Chiny stają się wielkim nieobecnym na spotkaniach, na które nie są zapraszane. Tak było na Szczycie G7, gdy liderzy siedmiu bogatych gospodarek rozmawiali o konieczności walki z globalnym ociepleniem, a to nieobecne Chiny generują około 1/3 światowej emisji CO2. Tak będzie w Szwajcarii, gdy obok wymienionych rozbieżności, kluczem do porozumienia może być kierunkowe uzgodnienie polityki względem Chin.

Eksperci nie spodziewają się przełomu w relacjach amerykańsko-rosyjskich. Wątpliwe też jest, by obaj liderzy przypadli sobie do gustu. Pewne jest jednak, że Nord Stream II dostał już zielone światło, jak i to, że koniec pewnej historii, o której pisał Fukuyama, nie oznacza od razu nowego początku, a raczej kontynuację Bezładu, o którym pisał z kolei Zbigniew Brzeziński - podkreśla ekspert.

Autorem tekstu jest dr hab. Artur Kozłowski, prof. WSB - Dziekan Wydziału Ekonomii i Zarządzania w Gdyni Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku

Jesteś zainteresowany współpracą z Ekspertem WSB?
Skontaktuj się z nami:

Marta Rybacka-Odolińska

rzeczniczka prasowa | Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku

664 193 829