Najlepsze oszustwa nie działają wbrew ludziom, lecz z ich współudziałem. Bo nic tak nie przyciąga jak opowieść, którą chcemy usłyszeć - mówi Kamil Zieliński, autor książki „Psychologia oszukiwania”, w której świat pełen kłamstw, manipulacji i złudzeń przedstawił w lekkiej i wciągającej formie. Premiera już 10 września.
Biorąc do ręki „Psychologię oszukiwania” od razu uwagę przyciąga efekt Thatcher. - To złudzenie optyczne, w którym odwrócona twarz wydaje się normalna, mimo że oczy i usta są ustawione nieprawidłowo (odwrócone) - dopiero po obróceniu twarzy do właściwej pozycji deformacje stają się oczywiste. Zjawisko to wynika z trudności w przetwarzaniu odwróconej twarzy przez mózg i jest przykładem tego, jak mózg może nas oszukiwać - tłumaczy psycholog, Kamil Zieliński.
Po pierwsze: zdemaskować kłamcę
Autor rozprawia się z trzema obszarami oszukiwania: kłamstwem, dezinformacją
i oszustwem. W pierwszej części spokojnie i merytorycznie tłumaczy, czym jest psychologia kłamstwa, jakie są jej odmiany oraz mechanizmy psychologiczne, które sprzyjają oszukiwaniu - od niewinnych półprawd po mitomanię. Zieliński, stara się obalić mity dotyczące rozpoznawania kłamców. W drugiej części odsłania kulisy dezinformacji i fake newsów. Opisuje, m.in. zjawisko postprawdy, efekt śpiocha czy efekt domniemania prawdy - metody, które sprawiają, że fałszywe informacje rozchodzą się szybciej i mocniej. Oddziałują na emocje silniej niż rzetelne dane.
- To prawda, że kłamstwo ma krótkie nogi. Ale biega szybciej niż prawda. Zwłaszcza w sieci - zauważa Zieliński.
Autor rozprawia się z trzema obszarami oszukiwania: kłamstwem, dezinformacją
i oszustwem. W pierwszej części spokojnie i merytorycznie tłumaczy, czym jest psychologia kłamstwa, jakie są jej odmiany oraz mechanizmy psychologiczne, które sprzyjają oszukiwaniu - od niewinnych półprawd po mitomanię. Zieliński, stara się obalić mity dotyczące rozpoznawania kłamców. W drugiej części odsłania kulisy dezinformacji i fake newsów. Opisuje, m.in. zjawisko postprawdy, efekt śpiocha czy efekt domniemania prawdy - metody, które sprawiają, że fałszywe informacje rozchodzą się szybciej i mocniej. Oddziałują na emocje silniej niż rzetelne dane.
- To prawda, że kłamstwo ma krótkie nogi. Ale biega szybciej niż prawda. Zwłaszcza w sieci - zauważa Zieliński.
Dlaczego dajemy się nabić w butelkę?
W trzeciej części autor koncentruje się na oszustwach i socjotechnikach. Przedstawia zarówno klasyczne metody, np. „na wnuczka” czy "nigeryjski szwindel", jak i współczesne wyłudzenia - phishing, fałszywe oferty pracy, czy oszustwa inwestycyjne. Przywołuje również historie słynnych oszustów, takich jak Frank Abagnale („Złap mnie, jeśli potrafisz”) czy Anna Sorokin, by pokazać, że udane oszustwo rzadko polega wyłącznie na fałszu - częściej bazuje na naszych potrzebach i pragnieniach.
W trzeciej części autor koncentruje się na oszustwach i socjotechnikach. Przedstawia zarówno klasyczne metody, np. „na wnuczka” czy "nigeryjski szwindel", jak i współczesne wyłudzenia - phishing, fałszywe oferty pracy, czy oszustwa inwestycyjne. Przywołuje również historie słynnych oszustów, takich jak Frank Abagnale („Złap mnie, jeśli potrafisz”) czy Anna Sorokin, by pokazać, że udane oszustwo rzadko polega wyłącznie na fałszu - częściej bazuje na naszych potrzebach i pragnieniach.
Nauka krytycznego myślenia
„Psychologia oszukiwania” to nie tylko opowieść o mechanizmach manipulacji, lecz także praktyczny poradnik obrony przed dezinformacją. Kamil Zieliński podpowiada, jak zadawać pytania krytyczne, korzystać z metody Sokratesa czy stosować narzędzia weryfikacji danych. Jak podkreśla autor, fałszywa wiedza może być groźniejsza niż sam brak wiedzy, ponieważ wpływa nie tylko na decyzje jednostek, ale także na funkcjonowanie całych społeczeństw.
Popularnonaukowa lekcja o współczesnym świecie
Książka Kamila Zielińskiego napisana jest lekkim, momentami dowcipnym językiem, pełnym przykładów z życia codziennego, mediów i historii. Dzięki temu „Psychologia oszukiwania” to nie tylko rzetelne opracowanie naukowe, lecz także wciągająca lektura, która pozwala lepiej zrozumieć świat pełen kłamstw, manipulacji i złudzeń. Książka otwiera nam oczy, i daje do myślenia. Premiera odbędzie się 10 września.
„Psychologia oszukiwania” to nie tylko opowieść o mechanizmach manipulacji, lecz także praktyczny poradnik obrony przed dezinformacją. Kamil Zieliński podpowiada, jak zadawać pytania krytyczne, korzystać z metody Sokratesa czy stosować narzędzia weryfikacji danych. Jak podkreśla autor, fałszywa wiedza może być groźniejsza niż sam brak wiedzy, ponieważ wpływa nie tylko na decyzje jednostek, ale także na funkcjonowanie całych społeczeństw.
Popularnonaukowa lekcja o współczesnym świecie
Książka Kamila Zielińskiego napisana jest lekkim, momentami dowcipnym językiem, pełnym przykładów z życia codziennego, mediów i historii. Dzięki temu „Psychologia oszukiwania” to nie tylko rzetelne opracowanie naukowe, lecz także wciągająca lektura, która pozwala lepiej zrozumieć świat pełen kłamstw, manipulacji i złudzeń. Książka otwiera nam oczy, i daje do myślenia. Premiera odbędzie się 10 września.
