Czekoladki, perfumy i książki to prezenty, które najprawdopodobniej dostaniemy w czasie zbliżających się świąt. Na bożonarodzeniowe zakupy wydamy średnio 1521 zł. Czy na pewno jest to nam wszystko potrzebne?
Święta Bożego Narodzenia zbliżają się wielkimi krokami, a centra handlowe wypełniają się po brzegi klientami. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez firmę Deloitte, na tegoroczne święta wydamy średnio 1521 zł. To o 5% więcej niż w ubiegłym. Powodem tego wzrostu może być zarówno inflacja, jak i nasza mentalność.
- Wzrost wydatków może być spowodowany wieloma czynnikami. Dążymy do tego, by w święta niczego nam nie brakowało, w myśl powiedzenia „zastaw się, a postaw się”. Chcemy się pokazać przed rodziną i znajomymi, dlatego kupuje drogie prezenty i ubrania – mówi Kamil Zieliński, wykładowca Wyższej Szkoły Bankowej w Chorzowie.
Najwięcej pieniędzy wydamy w tym roku na prezenty, bo aż 547 zł. Wśród najchętniej wybieranych upominków są kosmetyki, czekoladki… i książki.
- Statystyki czytelnictwa w Polsce nie wypadają najlepiej. Natomiast na liście świątecznych prezentów na drugim miejscu znajdują się właśnie książki. Jest to neutralny wybór, łatwo go dopasować do osoby. Chyba nikt nigdy nie powiedział, że nie lubi ich czytać. Nie jesteśmy przecież statystycznymi Polakami – tłumaczy ekspert.
Wiele badań wskazuje na to, że cenimy prezenty, które zostały przygotowane własnoręcznie. Jak wynika z sondażu przeprowadzonego przez firmę Deloitte, wysoko wśród prezentów świątecznych znajduje się także pieniądze.
- Wręczając, możemy przecież powiedzieć: „słuchaj, Ty najlepiej wiesz, co sobie kupić”. I to na pewno jest prawda. Jednak czy my jesteśmy zadowoleni z takiego prezentu? Jeżeli na coś zbieram lub akurat nam jej brakuje - to pewnie tak. Inaczej, gdy dostajemy gotówkę od kogoś bardzo nam bliskiego – dodaje Kamil Zieliński.
Warto zauważyć, że gotówka nie jest równoznaczna z kartą podarunkową, która w zestawieniu jest zdecydowanie niżej. Dlaczego? Karty są już pewnym ograniczeniem, zarówno co do miejsca zakupów, jak i terminu realizacji.
Święta to nie „Kevin sam w domu”
Jak pokazały ubiegłoroczne badania, które zostały przygotowane przez firmę Deloitte, to mężczyźni zdecydowanie częściej przekraczają założony budżet. Aż 58% mężczyzn deklarujących znaczne przekroczenie, gdy w przypadku kobiet tylko 48%.
- Wynikać to może z tego, że kobiety częściej robią zakupy. Dzięki temu są bardziej obeznane z cenami. Częściej też stykają się z promocjami, przez co są na nie bardziej odporne. Mężczyźni za to chętniej sięgają po wielopaki, mimo że nie wszystkie produkty będę dla nich przydatne – mówi Kamil Zieliński, wykładowca Wyższej Szkoły Bankowej w Chorzowie.
Rzadko też oszczędzamy. Wydajemy sporo na święta, ale nie myślimy o przyszłości. Cały czas tkwi w nas przekonanie, że „jakoś to będzie”.
- Problem ten nie dotyka tylko okresu świątecznego, bo postępujemy tak przez cały rok. Nasze średnie oszczędności miesięczne są rzędu 100 czy 200 zł. Staramy się oszczędzać, choć nie zawsze nasze zarobki nam na to pozwalają. Często też nikt nas nie uczy, jak to robić. Wychodzą braki w edukacji finansowej. Po wypłacie żyjemy jak królowie. Potem upadamy z tego tronu i wówczas o oszczędnościach nie ma prawa być mowy – mówi ekspert WSB.
Czy możemy oszczędzić na świątecznych zakupach? Kamil Zieliński radzi, by włączyć racjonalne myślenie – zastanówmy się, czy dane produkty są nam na pewno potrzebne.
- Problemem jest też nadmiar jedzenia, które później ląduje na śmietniku. To kłóci się z ideą świąt, która przecież polega na dzieleniu. Boże Narodzenie to nie prezenty, reklamy w telewizji czy nawet „Kevin sam w domu”. To czas spędzony z rodziną, z którą w ciągu roku nie mamy czasu porozmawiać. Odłóżmy więc smartfony i tablety, a zagrajmy razem w gry planszowe. Bo te święta dotyczą właśnie drugiego człowieka – mówi Kamil Zieliński.
Artykuł został przygotowany na podstawie badań Deloitte:
- Zakupy świąteczne 2019. Prezentacja wyników badania świątecznych zwyczajów konsumenckich w Polsce i w Europie. Listopad 2019.
- Świąteczne wydatki Polaków. Rozrzutność czy rozsądek? Prezentacja wyników badania świątecznych zwyczajów konsumenckich w Polsce i w Europie. Listopad 2018.
- Zakupy świąteczne 2019. Prezentacja wyników badania świątecznych zwyczajów konsumenckich w Polsce i w Europie. Listopad 2019.
- Świąteczne wydatki Polaków. Rozrzutność czy rozsądek? Prezentacja wyników badania świątecznych zwyczajów konsumenckich w Polsce i w Europie. Listopad 2018.
